Υπεύθυνος ερευνητής: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Διευθυντής Ερευνών ΙΙΕ/ΕΙΕ
Εξωτερικοί συνεργάτες: Ελένη Κούκη, διδάκτωρ ιστορίας (2014-2015, 2018), Γιάννης Παπακονδύλης, υποψήφιος διδάκτωρ ιστορίας (2019-2020), Γιώργος Βλάχος, υποψήφιος διδάκτωρ ιστορίας (2014-2015), Τριάδα Μπισμπιρούλα, φοιτήτρια κοινωνιολογίας (2014), Ρίκα Σακαλάκ, φοιτήτρια φιλολογίας (2014).
Περιγραφή: Η παρούσα βάση έχει ως αντικείμενο την τεκμηρίωση, χαρτογράφηση και διερεύνηση της λειτουργίας των δικτύων πολιτιστικής και κοινωνικής δραστηριότητας, στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-1974.
Αναφερόμαστε σε χώρους όπως: εκδοτικοί οίκοι, βιβλιοπωλεία, θέατρα ποιότητας, πρωτοποριακές κινηματογραφικές αίθουσες, γκαλερί τέχνης, μπουάτ, ξένα μορφωτικά ινστιτούτα, πολιτιστικά και εθνοτοπικά σωματεία, νεανικά στέκια, κ.τ.λ., που άρχισαν να αποτελούν σημεία συστηματικής αναφοράς για ένα ολοένα διευρυνόμενο κοινό που σύχναζε εκεί όχι μόνο ως παθητικός θεατής, ακροατής ή αναγνώστης, αλλά και για να επικοινωνήσει με άλλους που είχαν ανάλογες ανησυχίες.
Η σημασία που προσέλαβαν οι χώροι αυτοί, εξηγείται εν πολλοίς από την κατάλυση των πολιτικών δομών μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου και την απαγόρευση κάθε ανοικτής πολιτικής δραστηριότητας.
Σιγά-σιγά τα σημεία αυτά πύκνωναν, συγκροτώντας ένα ευρύ φάσμα επάλληλων, διασταυρούμενων και αλληλοτροφοδοτούμενων δικτύων, μέσα από τα οποία επιτυγχάνονταν η γνωριμία και η ανταλλαγή ιδεών, προβληματισμών, και εν τέλει πληροφοριών, ενώ λειτουργούσαν ακόμη και ως προστάδιο ένταξης στις πιο κλειστές παράνομες οργανώσεις.
Χωρίς την μελέτη της συγκρότησης και της εξέλιξης αυτών των δικτύων, που διαδραμάτισαν ένα κρίσιμο ρόλο περάσματος από την ατομική στάση στη συλλογική δράση, και από την αυθόρμητη αμφισβήτηση στην πολιτικοποίηση, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε την «αιφνίδια» εμφάνιση ενός νέου εύρωστου και έντονα πολιτικού κινήματος που παρατηρείται στην τελευταία περίοδο της δικτατορίας και οδηγεί στις σημαντικότερες μαζικές εκδηλώσεις κατά του καθεστώτος.
Στην παρούσα βάση, κάθε εγγραφή περιλαμβάνει τη θέση στην οποία βρίσκεται το υπό έρευνα σημείο, το είδος και την επωνυμία του, τη χρονολόγηση της δραστηριότητάς του (εντός της περιόδου της δικτατορίας), μια σύντομη περιγραφή, ένα ιστορικό σημείωμα, την αναπαραγωγή βασικών τεκμηρίων που το αφορούν, μια ενδεικτική βιβλιογραφία και διαδικτυογραφία, καθώς μία πρόσφατη απεικόνισή του. Για περισσότερες πληροφορίες βλ. το εκτενέστερο εισαγωγικό σημείωμα.
